Αναμφισβήτητα το ισχύον Σύνταγμα της Ελλάδας θα ηταν καλύτερο αν προέβλεπε επαρκώς τον θεσμικό έλεγχο της κυβέρνησης και θέσπιζε τρόπους εκδήλωσης της λαϊκής βούλησης. Οι συνταγματικές διατάξεις που ελαχιστοποιούν την διάκριση των εξουσιών στο πολίτευμα και καθιστούν τον Πρωθυπουργό παντοδύναμο (Άρθρα 26, 35, 73, 82), που κατοχυρώνουν την απαράδεκτη βουλευτική ασυλία (Άρθρα 61 και 62), που επιτρέπουν στην Βουλή την προδοσία του ελληνικού λαού με την άρση της ασυλίας της εθνικής κυριαρχίας (Άρθρο 28), που υπονομεύουν την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας (Άρθρα 47, 90 και 91), που φιμώνουν την κοινωνία κι αποτρέπουν την διενέργεια δημοψηφίσματος κατόπιν κοινωνικής απαίτησης (Άρθρο 44) αποτελούν ορισμένους από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η κοινωνία δικαιούται να είναι δυσαρεστημένη με το υπάρχον πολιτικό σύστημα και να ζητά αλλαγή του Συντάγματος.
Ωστόσο για να αξιολογήσουμε σωστά το Σύνταγμα και να μπορέσουμε ως κοινωνία να αποφασίσουμε ορθά τι επιθυμούμε να γίνει με αυτό (π.χ. απλή αναθεώρηση ή εκ βάθρων αλλαγή;), θα πρέπει να εξετάσουμε όχι μόνο τις διατάξεις που περιέχονται σε αυτό, αλλά κι αυτές που δεν περιέχονται, αποκλείοντας έτσι ζητήματα μείζονας σημασίας που είναι απαραίτητα για την εξασφάλιση της δημοκρατικής ελευθερίας της ελληνικής κοινωνίας. Επιπλέον η σωστή εξέταση του Συντάγματος απαιτεί να θέσουμε ορισμένα θεμελιώδη ερωτήματα που τείνουμε να τα θεωρούμε αυτονόητα και να τα αγνοούμε, όπως τι είναι στα αλήθεια το Σύνταγμα, ποιός το κατασκευάζει, ποιός το εγκρίνει, τι οφείλει να προβλέπει, πώς αλλάζει κι από ποιόν.
Για παράδειγμα θεωρούμε αυτονόητο ότι το Σύνταγμα το διαμορφώνει, το εγκρίνει και το αναθεωρεί η Βουλή, δηλαδή τα κόμματα και οι πολιτικοί, χωρίς ποτέ να αναρωτιόμαστε αν αυτό είναι το σωστό και το δημοκρατικό. Η σύνταξη και κατοχύρωση Συντάγματος δεν είναι μία απλή υπόθεση που μπορεί να αφήνεται ολοκληρωτικά σε μία κλειστή ομάδα ανθρώπων. Το Σύνταγμα είναι ο ανώτερος νόμος του κράτους που περιέχει το πολίτευμά μας και δεσμεύει ολόκληρες γενιές σε ένα πλαίσιο νόμων, κανόνων, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Το πλαίσιο αυτό οφείλει να είναι προϊόν της κυρίαρχης βούλησης της εκάστοτε κοινωνίας αλλά και της εκάστοτε γενιάς. Διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος το Σύνταγμα να γίνει εργαλείο χειραγώγησης της κοινωνίας προς όφελος ειδικών συμφερόντων. Για τον λόγο αυτό είθισται η συντακτική εξουσία, η εξουσία δηλαδη της διαμόρφωσης και έγκρισης Συντάγματος να εναπόκειται στα χέρια της κοινωνίας, η οποία μέσω της Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης διαμορφώνει, εγκρίνει και θέτει το Σύνταγμα που ανταποκρίνεται στην κυρίαρχη θέλησή της. Η κυρίαρχη βούληση όμως μίας κοινωνίας ενυπάρχει στην ίδια την κοινωνία, δεν μεταφέρεται ούτε παραχωρείται σε αντιπροσώπους. Έτσι λοιπόν ένα Σύνταγμα για να εκφράζει την κυρίαρχη βούληση μίας κοινωνίας πρέπει να είναι προϊόν αυτής της βούλησης κι όχι της βούλησης μίας μερίδας ανθρώπων. Μόνο κατόπιν, αφού η κοινωνία εκφράσει δια του Συντάγματος την κυρίαρχη βούλησή της, μπορεί ως έκφραση της κυριαρχίας της να αποφασίσει να παραχωρήσει την αρμόδιοτητα της διοίκησης σε αντιπροσώπους. Κάτι τέτοιο μπορεί να αποφασιστεί μόνο από την ίδια την κοινωνία, για αυτό η έκφραση της κυρίαρχης βούλησης προηγείται της παραχώρησης εξουσίας σε αντιπροσώπους, αφού πρώτα πρέπει να αποφασίσεις πώς θέλεις να κυβερνηθείς προτού προβείς σε παραχωρήσεις της εξουσίας σου. Όλα αυτά βέβαια συμβαίνουν όταν η κοινωνία είναι πολιτικά ελεύθερη να εκφράζει την κυρίαρχη βούλησή της. Σήμερα στην Ελλάδα το Σύνταγμα είναι προϊόν μίας κλειστής κάστας ανθρώπων, των πολιτικών, οι οποίοι τουλάχιστον από το 1974 κι επειτα διαμορφωνουν, εγκρίνουν και τελικά θέτουν το Σύνταγμα που τους εξυπηρετεί παρακάμπτοντας την κυρίαρχη βούληση της κοινωνίας, την οποία άλλωστε ουδέποτε ανερωτήθησαν ποιά είναι. (ΣΗΜ. Η μη συμμετοχή της κοινωνίας κατά την θέσπιση του Συντάγματος είναι άλλωστε κι ο βασικός λόγος που εντοπίζονται τα ελλείμματα δημοκρατικότητας και ελέγχου της εξουσίας στο ισχύον Σύνταγμα της Ελλάδας, διότι από την στιγμή που οι πολιτικοί το διαμορφώνουν και το εγκρίνουν είναι λογικό να εξασφαλίσουν για τους εαυτούς τους τα μέγιστα δυνατά οφέλη και μηδαμινό ρίσκο).
Από την στιγμή λοιπόν που το Σύνταγμα της Ελλάδας - το οποίο όφειλε ως ο ανώτατος γραπτός νόμος του κράτους να εκφράζει την κυρίαρχη βούληση της κοινωνίας - δεν το έχω διαμορφώσει ούτε εγώ ούτε και κανένας άλλος Έλληνας πολίτης που να γνωρίζω, ούτε το έχω εγκρίνει εγώ ούτε και κάποιος άλλος πολίτης που να γνωρίζω, δεν είναι δυνατόν να το αναγνωρίζω ως έγκυρο, αφού η μοναδική πηγή νομιμοποίησής του είναι οι πολιτικοί που το διαμόρφωσαν και το ενέκριναν.
Η κοινωνία είναι η μόνη αρμόδια να διαμορφώσει το Σύνταγμα που της ταιριάζει, που επιθυμεί και που είναι έτοιμη να αποκτήσει. Από την στιγμή λοιπόν που η ελληνική κοινωνία δεν διαμόρφωσε αλλά ούτε κι ενέκρινε ποτέ αυτό το νομικό συμβόλαιο που αποκαλείται Σύνταγμα της Ελλάδας, αυτό αποτελεί ξένο σώμα στο οποίο η κοινωνία δεν είναι υποχρεωμένη να αναγνωρίζει καμία νομική ισχύ. Κάθε άλλο μάλιστα, είμαστε υποχρεωμένοι να αποκηρύξουμε την αφοσίωσή μας στο Σύνταγμα της Ελλάδας και να εργασθούμε για την θέσπιση ενός νέου κατευθείαν από την κοινωνία. Σε κάθε αντίθετη περίπτωση, η αναγνώριση της ισχύος του Συντάγματος ισοδυναμεί με πράξη υποτέλειας του ελληνικού λαού στην βούληση των εξουσιαστών του και κάθε μέρα που περνάει με αυτό το Σύνταγμα σε ισχύ, είναι μία ημέρα καταπάτησης της πολιτικής ελευθερίας και εμπέδωσης της υποταγής σε ένα νομικό συμβόλαιο που στερεί από την κοινωνία οποιαδήποτε αυθεντική έκφραση λαϊκής κυριαρχίας.
Συνεπώς, κατά την ταπεινή μου γνώμη, έχω την αίσθηση ότι το σημερινό Σύνταγμα πρέπει να καταργηθεί και να κατασκευαστεί εκ νέου από το μηδέν, με βάση την λαϊκή βούληση και το αίσθημα δικαίου του ελληνικού λαού, φροντίζοντας μόνο να διατηρηθούν από το ιχύον Σύνταγμα οι μεμονωμένες διατάξεις που η κοινωνία θα κρίνει ότι ωφελούν την ελευθερία της.
Τάσος Συριανός
Συγγραφέας του βιβλίου "Το Συμβόλαιο της Υποταγής: Πώς το Σύνταγμα καταστρέφει την ελευθερία μας και πώς να την ανακτήσουμε"
Ωστόσο για να αξιολογήσουμε σωστά το Σύνταγμα και να μπορέσουμε ως κοινωνία να αποφασίσουμε ορθά τι επιθυμούμε να γίνει με αυτό (π.χ. απλή αναθεώρηση ή εκ βάθρων αλλαγή;), θα πρέπει να εξετάσουμε όχι μόνο τις διατάξεις που περιέχονται σε αυτό, αλλά κι αυτές που δεν περιέχονται, αποκλείοντας έτσι ζητήματα μείζονας σημασίας που είναι απαραίτητα για την εξασφάλιση της δημοκρατικής ελευθερίας της ελληνικής κοινωνίας. Επιπλέον η σωστή εξέταση του Συντάγματος απαιτεί να θέσουμε ορισμένα θεμελιώδη ερωτήματα που τείνουμε να τα θεωρούμε αυτονόητα και να τα αγνοούμε, όπως τι είναι στα αλήθεια το Σύνταγμα, ποιός το κατασκευάζει, ποιός το εγκρίνει, τι οφείλει να προβλέπει, πώς αλλάζει κι από ποιόν.
Για παράδειγμα θεωρούμε αυτονόητο ότι το Σύνταγμα το διαμορφώνει, το εγκρίνει και το αναθεωρεί η Βουλή, δηλαδή τα κόμματα και οι πολιτικοί, χωρίς ποτέ να αναρωτιόμαστε αν αυτό είναι το σωστό και το δημοκρατικό. Η σύνταξη και κατοχύρωση Συντάγματος δεν είναι μία απλή υπόθεση που μπορεί να αφήνεται ολοκληρωτικά σε μία κλειστή ομάδα ανθρώπων. Το Σύνταγμα είναι ο ανώτερος νόμος του κράτους που περιέχει το πολίτευμά μας και δεσμεύει ολόκληρες γενιές σε ένα πλαίσιο νόμων, κανόνων, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Το πλαίσιο αυτό οφείλει να είναι προϊόν της κυρίαρχης βούλησης της εκάστοτε κοινωνίας αλλά και της εκάστοτε γενιάς. Διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος το Σύνταγμα να γίνει εργαλείο χειραγώγησης της κοινωνίας προς όφελος ειδικών συμφερόντων. Για τον λόγο αυτό είθισται η συντακτική εξουσία, η εξουσία δηλαδη της διαμόρφωσης και έγκρισης Συντάγματος να εναπόκειται στα χέρια της κοινωνίας, η οποία μέσω της Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης διαμορφώνει, εγκρίνει και θέτει το Σύνταγμα που ανταποκρίνεται στην κυρίαρχη θέλησή της. Η κυρίαρχη βούληση όμως μίας κοινωνίας ενυπάρχει στην ίδια την κοινωνία, δεν μεταφέρεται ούτε παραχωρείται σε αντιπροσώπους. Έτσι λοιπόν ένα Σύνταγμα για να εκφράζει την κυρίαρχη βούληση μίας κοινωνίας πρέπει να είναι προϊόν αυτής της βούλησης κι όχι της βούλησης μίας μερίδας ανθρώπων. Μόνο κατόπιν, αφού η κοινωνία εκφράσει δια του Συντάγματος την κυρίαρχη βούλησή της, μπορεί ως έκφραση της κυριαρχίας της να αποφασίσει να παραχωρήσει την αρμόδιοτητα της διοίκησης σε αντιπροσώπους. Κάτι τέτοιο μπορεί να αποφασιστεί μόνο από την ίδια την κοινωνία, για αυτό η έκφραση της κυρίαρχης βούλησης προηγείται της παραχώρησης εξουσίας σε αντιπροσώπους, αφού πρώτα πρέπει να αποφασίσεις πώς θέλεις να κυβερνηθείς προτού προβείς σε παραχωρήσεις της εξουσίας σου. Όλα αυτά βέβαια συμβαίνουν όταν η κοινωνία είναι πολιτικά ελεύθερη να εκφράζει την κυρίαρχη βούλησή της. Σήμερα στην Ελλάδα το Σύνταγμα είναι προϊόν μίας κλειστής κάστας ανθρώπων, των πολιτικών, οι οποίοι τουλάχιστον από το 1974 κι επειτα διαμορφωνουν, εγκρίνουν και τελικά θέτουν το Σύνταγμα που τους εξυπηρετεί παρακάμπτοντας την κυρίαρχη βούληση της κοινωνίας, την οποία άλλωστε ουδέποτε ανερωτήθησαν ποιά είναι. (ΣΗΜ. Η μη συμμετοχή της κοινωνίας κατά την θέσπιση του Συντάγματος είναι άλλωστε κι ο βασικός λόγος που εντοπίζονται τα ελλείμματα δημοκρατικότητας και ελέγχου της εξουσίας στο ισχύον Σύνταγμα της Ελλάδας, διότι από την στιγμή που οι πολιτικοί το διαμορφώνουν και το εγκρίνουν είναι λογικό να εξασφαλίσουν για τους εαυτούς τους τα μέγιστα δυνατά οφέλη και μηδαμινό ρίσκο).
Από την στιγμή λοιπόν που το Σύνταγμα της Ελλάδας - το οποίο όφειλε ως ο ανώτατος γραπτός νόμος του κράτους να εκφράζει την κυρίαρχη βούληση της κοινωνίας - δεν το έχω διαμορφώσει ούτε εγώ ούτε και κανένας άλλος Έλληνας πολίτης που να γνωρίζω, ούτε το έχω εγκρίνει εγώ ούτε και κάποιος άλλος πολίτης που να γνωρίζω, δεν είναι δυνατόν να το αναγνωρίζω ως έγκυρο, αφού η μοναδική πηγή νομιμοποίησής του είναι οι πολιτικοί που το διαμόρφωσαν και το ενέκριναν.
Η κοινωνία είναι η μόνη αρμόδια να διαμορφώσει το Σύνταγμα που της ταιριάζει, που επιθυμεί και που είναι έτοιμη να αποκτήσει. Από την στιγμή λοιπόν που η ελληνική κοινωνία δεν διαμόρφωσε αλλά ούτε κι ενέκρινε ποτέ αυτό το νομικό συμβόλαιο που αποκαλείται Σύνταγμα της Ελλάδας, αυτό αποτελεί ξένο σώμα στο οποίο η κοινωνία δεν είναι υποχρεωμένη να αναγνωρίζει καμία νομική ισχύ. Κάθε άλλο μάλιστα, είμαστε υποχρεωμένοι να αποκηρύξουμε την αφοσίωσή μας στο Σύνταγμα της Ελλάδας και να εργασθούμε για την θέσπιση ενός νέου κατευθείαν από την κοινωνία. Σε κάθε αντίθετη περίπτωση, η αναγνώριση της ισχύος του Συντάγματος ισοδυναμεί με πράξη υποτέλειας του ελληνικού λαού στην βούληση των εξουσιαστών του και κάθε μέρα που περνάει με αυτό το Σύνταγμα σε ισχύ, είναι μία ημέρα καταπάτησης της πολιτικής ελευθερίας και εμπέδωσης της υποταγής σε ένα νομικό συμβόλαιο που στερεί από την κοινωνία οποιαδήποτε αυθεντική έκφραση λαϊκής κυριαρχίας.
Συνεπώς, κατά την ταπεινή μου γνώμη, έχω την αίσθηση ότι το σημερινό Σύνταγμα πρέπει να καταργηθεί και να κατασκευαστεί εκ νέου από το μηδέν, με βάση την λαϊκή βούληση και το αίσθημα δικαίου του ελληνικού λαού, φροντίζοντας μόνο να διατηρηθούν από το ιχύον Σύνταγμα οι μεμονωμένες διατάξεις που η κοινωνία θα κρίνει ότι ωφελούν την ελευθερία της.
Τάσος Συριανός
Συγγραφέας του βιβλίου "Το Συμβόλαιο της Υποταγής: Πώς το Σύνταγμα καταστρέφει την ελευθερία μας και πώς να την ανακτήσουμε"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου